Η ΚΟΥΖΙΝΑ ΤΗΣ ΛΗΜΝΟΥ

Η κουζίνα της  Λήμνου  συνταγές  γαστρονομία  προϊόντα

Οι ιδιαίτερες κλιματικές συνθήκες, καθώς και τα εύφορα εδάφη του
νησιού μπορούν να προσφέρουν ιδιαίτερα αγαθά! Παραδοσιακές
ποικιλίες από φυτά που έχουν προσαρμοστεί σε αυτή τη γωνιά του
Αιγαίου υπάρχουν σε σιτηρά, σε αμπέλια, αλλά και σε κηπευτικά και
σε όσπρια.

Εκτός από το σιτάρι και το κριθάρι της Λήμνου, αξίζει να
αναζητήσετε τον αύκο, τη λημνιά φάβα που γίνεται από λαθούρι,
αμπελοφάσουλα, αλλά και λημνιές τομάτες, για μία εξαιρετική
καλοκαιρινή σαλάτα, ξερά ασπροφάσουλα, αλλά και μαυρομάτικα, μικρά
αλλά πολύ νόστιμα, ρεβύθια της Παναγιάς και πολλά άλλα.

Η παραδοσιακή ποικιλία σταφυλιού μοσχάτο
Αλεξανδρείας
, δίνει εξαιρετικά κρασιά, ενώ είναι πολύ
νόστιμη και ως επιτραπέζια, όπως επίσης εξαιρετικό είναι και το
καλαμπόκι, το λημνιό που μνημονεύεται από την εποχή του
Αριστοτέλη.

Η κουζίνα της επηρεάζεται από τους πρόσφυγες που
εγκαταστάθηκαν στο νησί, βασίζεται σε προϊόντα της γης και της
θάλασσας: το φημισμέ­νο τυρί «καλαθάκι» Λήμνου, το μελίχλωρο, το
μοσχοβολιστό κρασί, τα χειροποίητα ζυμαρικά και ο τραχανάς, το
θυμαρίσιο μέλι, τα παξιμάδια, οι αστακοί, οι γαρίδες, οι σουπιές,
τα νερά­ντζια, τα πετροκολόκυθα, τα καΐσια (βερίκοκα) κ.λ.π.

Καλαθάκι Λήμνου
(Π.Ο.Π.)

Ένα από τα πιο αναγνωρισμένα προϊόντα της Λήμνου,
πλούσιο σε γεύση  που μοιάζει σε γεύση πολύ με τη φέτα. Το
μοναδικό «καλαθάκι Λήμνου» είναι ένα λευκό τυράκι άρμης
που φέρει τα σημάδια από το καλούπι μέσα στο οποίο στερεοποιήθηκε
και στέγνωσε. Παρασκευάζεται συνήθως μόνο από πρόβειο γάλα ή
αιγοπρόβειο, γι’αυτό έχει και πλούσια λιπαρή υφή. Αφού πήξει το
γάλα σε θερμοκρασία 34-36οC, αφαιρείται το τυρόπηγμα και
μεταφέρεται για να στραγγίσει σε μικρά πλεκτά καλαθάκια από
λυγαριά, που δίνουν στην επιφάνειά του τη χαρακτηριστική ανάγλυφη
όψη.Αφού στραγγίσουν, αλατίζονται και φυλάσσονται σε δοχεία με άρμη
για να ωριμάσουν. Η σύνθεση του είναι: υγρασία 53-54%, λίπος 25%,
πρωτεΐνες 17-18%, αλάτι 2,9%.

Η Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών
Λήμνου
έχει στην ιδιοκτησία της ένα τυροκομείο που
λειτουργεί ήδη από το 1970. Εκεί συγκεντρώνεται και τυροκομείται το
80-90% του γάλακτος του νησιού.

Η κουζίνα της Λήμνου χρησιμοποιεί το
«καλαθάκι» σε δεκάδες παρασκευές, αρχίζοντας από τις
τυρόπιτες και τις χορτόπιτες και φτάνοντας στη γέμιση γιο το
πασχαλινό αρνί.

Μελίχλωρο

Το μελίχλωρο παρασκευάζεται παραδοσιακά στη Λήμνο από πρόβειο
γάλα. Βασικό στάδιο της παραγωγής του αποτελεί η στράγγισή του, που
πρέπει να γίνεται σε σκιερούς και καλά αεριζόμενους χώρους και σε
περιόδους κατά τις οποίες η υγρασία της ατμόσφαιρας είναι σχετικά
χαμηλή (τέλος της άνοιξης και μετά). Με τον τρόπο αυτό, γίνεται η
αφυδάτωση του τυριού. Σε πρώτη φάση το τυρί αποκτά υφή μεταξύ
χλωρού και ξηρού (μελίχλωρο), ενώ, όταν προχωρήσει η αφυδάτωση, το
τυρί γίνεται σκληρό, διατηρείται για μήνες και είναι κατάλληλο για
τρίψιμο (σε μακαρονάδες κλπ.). Το μελίχλωρο είναι ιδανικό για
επιτραπέζιο ή για σαγανάκι.

Κασκαβάλι

Το τυρί κασκαβάλι είναι ένα πικάντικο τυρί, ο τρόπος παραγωγής
του οποίου χάνεται βαθιά μέσα στην ιστορία του νησιού.

Ψάρια και αστακοί

Όπως όλοι οι νησιώτες, οι Λημνιοί αγαπούν πολύ τα
ψάρια και φυσικά τους αστακούς, που αφθονούν στον τόπο τους.Οι
αστακοί «παντρεύονται» καταπληκτικά στην κατσαρόλα με
άγρια χόρτα του βουνού και λευκό κρασί ή με κριθαράκι και ντομάτα,
αρωματισμένα με   μάραθο.Τα μπαρμπούνια, εκτός από
τηγανιτά, στη Λήμνο φτιάχνονται αυγολέμονο ή με φρέσκια ντομάτα,
σκόρδο και κρεμμύδι. Από τις πιο ασυνήθιστες συνταγές είναι η
ψαρόσουπα, όπου το ρύζι αντικαθίσταται με «τραχανά»

Το μοσχάτο της
Λήμνου

Οι παραγωγοί κρασιού στη Λήμνο αξιοποιούν με τον
καλύτερο τρόπο την ευωδιαστή ποικιλία του μοσχάτου της
Αλεξάνδρειας, με τις μεγάλες ρώγες, που καλλιεργείται αποκλειστικά
στο νησί. Δοκιμάστε το παγωμένο, με φρούτα ή με γλυκά.

ΗΘΗ & ΕΘΙΜΑ

Το Πάσχα στη Λήμνο συνοδευόταν από μερικά χαρακτηριστικά
έθιμα.
Στον Κοντιά κάθε οικογένεια κρεμάει στον τοίχο μια
κουλούρα από άρτο την οποία φυλάει μέχρι την Πρωτομαγιά. Μόλις τα
μέλη της οικογένειας επιστρέψουν από το «Μάη», την βρέχουν
με κρασί και την μοιράζουν σε όλη την οικογένεια.

Στην εορτή του Λαζάρου η πεθερά στέλνει στη νύφη χαλβά, το
λεγόμενο Λάζαρο, τον οποίο μοιράζει η νύφη στους συγγενείς, φίλους
και γείτονές της.Με το ιερό φως της Ανάστασης οι Λημνιοί συνήθιζαν
να καψαλίζουν τα δένδρα του κήπου και τα ζώα του στάβλου για
γούρι.

Κατά τη Μεγάλη Παρασκευή, ο γυναίκες συνήθιζαν να βράζουν σιτάρι
για το Χριστό και να το πηγαίνουν στο ναό, για να ευλογηθεί από τον
ιερέα και να διανεμηθεί.

Παραδοσιακές Συνταγές της Λήμνου –
Γαστρονομικό Λεξικό

Βενιζελικά: Μικρά γλυκίσματα με
βάση τα αμύγδαλα και ένα λευκό γλάσο.  Με αυτό το γλυκό
κέρασαν τον Βενιζέλο όταν επισκέφθηκε το νησί.

Κατμεριά: Τηγανητή πίτα
φτιαγμένη από ένα απλό ζυμάρι. Σερβίρεται με τυρί ή με
πετιμέζι.

Κουρκούτα: Είδος γλυκίσματος που
μοιάζει πολύ με το ρυζόγαλο, αλλά φτιάχνεται με ψιλοκομμένο σιτάρι
(πλιγούρι) αντί με ρύζι.

Λαζαρούδια: Ανθρωπόμορφα μικρά
ψωμάκια, γεμιστά με ξερά σύκα, τα οποία φτιάχνονται το Σάββατο του
Λαζάρου.

Λουλούδια: Γλυκό που μοιάζει
πολύ με τις δίπλες. Το σερβίρουν με μέλι και ψιλοτριμμένα
αμύγδαλα.

Μαντί: Πίτα με κιμά και τραχανά.
Συνταγή σαφώς επηρεασμένη από τις διατροφικές συνήθειες του
Ελληνισμού της Μικράς Ασίας, που έφτασε στο νησί στα 1921-22.

Σαμσάδες: Γλύκισμα των
Χριστουγέννων. Μοιάζει πολύ με μπακλαβά, είναι  τυλιγμένο σε
ρολό, γεμιστό με αμύγδαλα.

Τραχανά: Γλύκισμα των
Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, που μοιάζει πολύ με μπακλαβά
τυλιγμένο σε ρολό, γεμιστό με αμύγδαλα.

Φελούδια: Απλό γλυκό που γίνεται
με φέτες από γλυκοκολοκύθα ψημένες στο φούρνο και πασπαλισμένες με
ζάχαρη, κανέλα, σταφίδες και λίγο ελαιόλαδο.

Φλωμάρια: Οι παραδοσιακές
χυλοπίτες. Τοπικό ζυμαρικό που ζυμώνεται με γάλα, αυγά, αλεύρι και
σιμιγδάλι. Τρώγονται αφού στεγνώσουν με κρέας ή χωρίς, αλλά και ως
σούπα με ντομάτες και λαχανικά ή με γάλα.

Αμυγδαλωτά: Γλυκά – κεράσματα που έχουν ως βασικό
συστατικό τα αμύγδαλα. Παρόμοια γλυκίσματα βρίσκουμε σε κάθε γωνιά
της Ελλάδας. Στη Λήμνο τα αμυγδαλωτά ήταν πάντα ιδιαίτερα
διαδεδομένα αφού το νησί ήταν και είναι γεμάτο αμυγδαλιές.

Top